E-sport a zdrowie

E-sport a zdrowie

Felieton andrzeja białeckiego (zdrowigracze.pl)

Sporty elektroniczne to wbrew pozorom grupa sportów, która rozwija się od dłuższego czasu – niektórzy twierdzą jednak, że jest to zjawisko „nowe”, „świeże”. Opis historii sportów elektronicznych należy rozpocząć od momentu, kiedy po raz pierwszy dwie osoby starały się podjąć celową rywalizację, która wymagała wcześniejszego przygotowania w zakresie umiejętności gry. Oczywiście nie ma powodu, aby sprzeczać się na temat tego, czy grupa dyscyplin sportu nazwana jest „sportem elektronicznym”, „e-sportem”, czy „cybersportem”. Dlaczego?

Sport elektroniczny spełnia wszystkie warunki, aby z pełnym spokojem można było go w ten sposób nazwać. (Stępnik 2009)

Wspomniana historia sportów elektronicznych jest dość ciekawa, ponieważ rywalizacja w świecie wirtualnym została zapoczątkowana m.in. przez osoby bardzo blisko związane z nauką. Naukowcy – często ci najlepsi w swoim fachu – angażowali się w tego rodzaju rozgrywki, najprawdopodobniej nie zdając sobie jeszcze sprawy do jakiej rangi w przyszłości urośnie sport elektroniczny. Nie jest prawdą więc stwierdzenie, że gry komputerowe czy sport elektroniczny są tylko i wyłącznie domeną osób młodych (Taylor 2012). Jeżeli zatem mowa o e-sporcie, bardzo ważnym jest zadanie kilku pytań, które z pewnością pomogą rozjaśnić pewne kwestie z nim związane.

Wpływ sportów elektronicznych na człowieka z punktu widzenia nauki

Badania na temat wpływu e-sportu na człowieka istnieją i stają się coraz bardziej widoczne, jednak w większości dotyczą one bardziej graczy komputerowych, czyli osób podejmujących grę bez celu związanego z rywalizacją na najwyższym poziomie. Dostępność badań związanych bezpośrednio ze sportem elektronicznym jest dość ograniczona. Trzeba zatem dołożyć wszelkich starań, aby je popularyzować i edukować społeczeństwo w tym zakresie.

E-sport a rozwój lub podtrzymanie pewnych cech osobowych w różnych grupach wiekowych

W zależności od podejmowanej dyscypliny można stwierdzić, że e-sport jest w stanie rozwijać lub podtrzymać pewne cechy osobowe. Mało jest jednak osób wykwalifikowanych, które są w stanie prowadzić zajęcia z użyciem nowoczesnych technologii informacyjnych z pełnym wykorzystaniem ich potencjału. Należałoby zatem przeprowadzić więcej badań dotyczących gier komputerowych ogółem, ze szczególnym uwzględnieniem różnych dyscyplin sportu elektronicznego, aby jednoznacznie stwierdzić pozytywne efekty, które wynikają z bycia aktywnym pro-gamerem.

Co zrobić, aby uprawianie e-sportu było korzystne dla zdrowia i jak zapobiegać wpływom niekorzystnym?

Pierwszym krokiem do wykorzystania wszystkich zalet sportu elektronicznego jest dostrzeżenie jego wad i zagrożeń wynikających z podejmowania tej aktywności. Jeżeli więc chodzi o to, co sprawia największy problem w uprawianiu sportów elektronicznych, to z pewnością będzie to:

a) zbyt długie przebywanie w pozycji siedzącej
b) ciągłe patrzenie w monitor (bez zmiany ustawienia soczewki oka i jej adaptacji)
c) możliwość uzależnienia

Patrząc jednak na wszystkie powyższe (ogólnikowe) punkty można dojść do wniosku, że bardzo podobne zagrożenia występują także w “tradycyjnych” sportach. Co więc należy zrobić, aby e-sport był uprawiany w bardziej optymalnych warunkach?
Odpowiednim krokiem jest podjęcie próby zastosowania się do zaleceń związanych z higieną pracy, a więc starać się co jakiś czas oderwać oczy od monitora, wstać z krzesła i wykonać proste ćwiczenia gimnastyczne.

Odnosząc się natomiast do ostatniego punktu – tutaj sprawa przedstawia się nieco inaczej. Uzależnienie może być uwarunkowane różnymi czynnikami i nie można mówić tutaj, że jest spowodowane tylko i wyłącznie przez uprawianie e-sportu. W takim przypadku należałoby skontaktować się ze specjalistą, który mógłby rozpocząć pracę z osobą uzależnioną.

Negatywny wpływ sportu (ogółem) nie powinien jednak przyćmić jego pozytywnych aspektów. E-sport uprawiany odpowiedzialnie oferuje możliwość integracji ze środowiskiem rówieśników, którzy często rywalizują w różnych grach komputerowych. Ponadto nowoczesna technologia umożliwia bardzo dokładne sprawdzanie, nad czym warto pracować w trakcie rozgrywki. Zatem biorąc pod uwagę zdrowie jako dobrostan psychiczny, fizyczny oraz społeczny – pro-gamerzy (często myleni z graczami komputerowymi) nie powinni mieć problemu z optymalnym rozwojem w każdej dziedzinie życia, pod warunkiem, że znajdują się pod odpowiednią opieką i otrzymują odpowiednie wsparcie.

Wsparcie sportowców elektronicznych w kwestii żywienia

Przez ostatnie lata dowiedziałem się wiele na temat podejścia e-sportowców do kwestii odżywiania i w tym przypadku są pewne powody do obaw. Problem nie polega na tym, że odżywiają się źle. Według mnie dużo gorszy jest brak świadomości tego, jak dieta może wpłynąć na osiąganie odpowiedniej formy sportowej. Organizacje prowadzące drużyny e-sportowe powinny podjąć próbę przekazania informacji dotyczących odżywiania swoim zawodnikom za pośrednictwem wykwalifikowanych osób. W tej kwestii z pewnością należałoby przeprowadzić badania dotyczące energetyki podejmowanych przez e-sportowców aktywności i spróbować wprowadzić w życie pewne rozwiązania dotyczące odpowiedniego odżywiania. Jednak zgodnie z postępującą modą na zdrowy styl życia, coraz częściej jesteśmy w stanie zauważyć, że zawodnicy starają się dążyć do możliwie najlepszych rezultatów poprzez odpowiednią dietę i trening.

Czy podejmując trening e-sportowy można doznać kontuzji?

A propos długich godzin spędzonych nad grą. Wiele osób wyrobiło sobie złe zdanie o tzw. fotelach gamingowych, ze względu na ich oryginalny design, tzn. jaskrawe kolory i „udawanie“ samochodowych foteli kubełkowych. Jednak istnieją też firmy, które produkują fotele w nieco bardziej stonowanej wersji, a o wygodzie takiego fotela zaświadczy każdy, kto siedział w nim dłuższą chwilę. Z bardziej istotnych elementów cechujących je można wymienić poduszki utrzymujące prawidłowe krzywizny pleców, regulacje w praktycznie każdej płaszczyźnie (także podłokietników), stabilność i bardzo cenioną przez wielu użytkowników możliwość bujania się w nim oraz rozłożenia oparcia niemal do pozycji leżącej.

Czy podejmując trening e-sportowy można doznać kontuzji?

Dynamiczny rozwój e-sportu spowodował, że mało jest ogólnodostępnej wiedzy naukowej na jego temat. Wiele jest aspektów, które mogą wydawać się istotne w kwestii podejmowania treningu e-sportowego, jednak nie są one dogłębnie opisane. Zalecałbym aby włodarze organizacji, a także sami zawodnicy, podejmowali próby podjęcia współpracy z różnymi placówkami naukowymi w celu  dokładnego zbadania zjawiska e-sportu. Pozwoliłoby to na opracowanie najbardziej optymalnych ścieżek rozwoju dla przyszłych pokoleń pro-gamerów.